สัญญะวิทยา (Semiotics) คือศาสตร์ที่ศึกษาเกี่ยวกับ “สัญญะ” หรือระบบสัญลักษณ์ ซึ่งหมายถึงสิ่งที่ใช้แทนหรือสื่อความหมายถึงสิ่งอื่น
รับตัดต่อวีดีโอโฆษณา ไม่ว่าจะเป็นคำพูด ภาพ สัญลักษณ์ ท่าทาง หรือวัตถุต่าง ๆ ที่มีความหมายในบริบททางสังคมและวัฒนธรรม
🔹 องค์ประกอบหลักของสัญญะ
สัญญะประกอบด้วยสองส่วนหลัก ตามแนวคิดของ เฟอร์ดินานด์ เดอ โซซูร์ (Ferdinand de Saussure) นักภาษาศาสตร์ชาวสวิส
- ตัวแทน (Signifier) – รูปแบบทางกายภาพของสัญญะ เช่น คำพูด ตัวหนังสือ ภาพ หรือเสียง
- ความหมาย (Signified) – แนวคิดหรือความหมายที่สัญญะนั้นสื่อออกมา
ตัวอย่างเช่น
- คำว่า “แมว” (ตัวแทน) → สื่อถึงภาพของสัตว์สี่ขาที่มีหนวดและหาง (ความหมาย)
- ไฟจราจรสีแดง (ตัวแทน) → หมายถึงการหยุด (ความหมาย)
🔹 แนวคิดของ ชาร์ลส์ แซนเดอร์ เพียร์ซ (Charles Sanders Peirce)
เพียร์ซ นักปรัชญาชาวอเมริกัน เสนอว่าสัญญะสามารถแบ่งเป็น 3 ประเภท
- ไอคอน (Icon) – สัญญะที่มีลักษณะคล้ายกับสิ่งที่แทน เช่น รูปถ่ายของบุคคล
- ดัชนี (Index) – สัญญะที่เกี่ยวข้องกับสิ่งที่มันแทน เช่น ควันเป็นดัชนีของไฟ
- สัญลักษณ์ (Symbol) – สัญญะที่มีความหมายโดยข้อตกลงของสังคม เช่น ตัวอักษร ภาษา หรือธงชาติ
🔹 การประยุกต์ใช้สัญญะวิทยา
- สื่อสารมวลชน – การวิเคราะห์โฆษณา ภาพยนตร์ ละคร หรือข่าวสาร
- วรรณคดีและศิลปะ – การตีความสัญลักษณ์ในงานศิลปะและวรรณกรรม
- แฟชั่นและการตลาด – การใช้แบรนด์ โลโก้ และดีไซน์เพื่อสร้างอัตลักษณ์
- สังคมและวัฒนธรรม – การศึกษาเครื่องหมายและพิธีกรรมทางสังคม
สัญญะวิทยาช่วยให้เราเข้าใจว่าภาษาและสัญลักษณ์ทำงานอย่างไรในสังคม และส่งผลต่อการรับรู้ของผู้คนอย่างไร